سوره مؤمنون[23]
این سوره یکصد وهجده آیه
داردبا توجّه به بیان سیمای مؤمنان و آثار و نشانه های ایمان در آیات ابتدایی
این سوره، نام «مؤمنون» برای آن انتخاب گردیده است.
در این سوره بر ایمان به
خدا و روز قیامت دعوت شده و فرقهایی که میان مؤمنین و کفار هست شمرده شده است.
صفات پسندیده و فضایی که در مؤمنان و رذائل اخلاقی و اعمال زشتی که در کفار هست
ذکر شده و به دنبالش مژدهها و بیمها داده که بیمهای آن متضمن ذکر عذاب آخرت و
بلاهای دنیایی است. بلاهایی که امتهای گذشته را به خاطر تکذیب دعوت حق از بین برد
و منقرض ساخت. و از دوران نوح (ع) گرفته از هر امتی نمونهای ذکر کرده، تا به عیسی
(ع) رسیده است. سیاق آیات این سوره شهادت میدهد که این سوره مکی است.
رویهمرفته مجموع مطالب این
سوره را می توان به چند بخش تقسیم کرد: بخش اول - که از آیه قد افلح المؤ منون
آغاز می شود تا چندین آیه بعد بیانگر صفاتی است که مایه فلاح و رستگاری مؤ منان
است .
بخش دوم به نشانه های
مختلف خداشناسی ، و آیات افاقی و انفسی پروردگار در پهنه عالم هستی ، اشاره کرده ،
و نمونه هائی از نظام شگرف عالم آفرینش را در آسمان و زمین و آفرینش انسان و
حیوانات و گیاهان بر می شمارد.
در بخش سوم به شرح سر گذشت
عبرت انگیز جمعی از پیامبران بزرگ همچون نوح ، هود، موسی ، عیسی (علیهمالسلام )
پرداخته فرازهائی از زندگی آنها را بیان می کند.
در بخش چهارم روی سخن را
به مستکبران کرده ، و با دلائل منطقی و گاه با تعبیرات تند و کوبنده به آنها هشدار
می دهد، تا دلهای آماده به خود آید و راه بازگشت به سوی خدا را پیدا کند.
در بخش پنجم بحثهای فشرده
ای درباره معاد بیان کرده است .
و در بخش ششم از حاکمیت
خداوند بر عالم هستی و نفوذ فرمانش در همه جهان سخن می گوید.
سرانجام در بخش هفتم باز هم
سخن از قیامت ، حساب ، جزا و پاداش نیکوکاران و کیفر بدکاران به میان می آورد، و
با بیان هدف آفرینش انسان سوره را پایان می دهد.