نماز مهمترین وسیله تقرب به خدا

یکی دیگر از امتیازات نماز بر سایر اعمال عبادی و احکام دینی این است که نماز بهترین وسیله تقرّب و نزدیکی به خداست. هر چند هدف همه احکام و عبادات دینی برای نزدیکی بندگان به معبود تشریح و وضع گردیدهاند ولی تردیدی نیست که همه آنها بصورت یکسان و یکنواخت انسان را به خدا نزدیک نمی کند. بلکه هر کدام دارای درجات و مراتب می باشند، بعنوان مثال حج و جهاد و صوم و زکات همه وسیلهای برای قرب و نزدیکی به خدایند امّا اثری که در جهاد هست در حج نیست و یا اثر و نتیجهای که در حج وجود دارد در زکات نیست. پس تأثیر همه اینها مساوی نیستند. آنچه که از متون دینی بر می آید این است که تأثیر نماز به مراتب بالاتر و بیشتر است. در روایتی از امام موسی کاظم (علیه السلام) هفتمین پیشوای شیعیان چنین منقول است که: افضل مایتقرّب به العبد الی الله بَعْدَ المعرفة به الصلاة. «بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرّب پیدا می کند نماز است»(1). آنچه که از این روایت و روایات مشابه آن فهمیده می شود دو نکته مهم است یکی اینکه انسان محتاج و نیازمند به نزدیکی و تقرّب است تا کمال خود را بیابد یعنی هر انسانی برای رسیدن به کمال نیازمند تقرّب الهی است. و نکته مهم دیگر اینکه بدون سبب و وسیله این تقرّب و تکامل حاصل نمی شود. برای سیر معراجی و سفر روحانی نیاز به بُراق است و بهترین براق تقرّب به سوی خداوند متعال که تکامل انسانی در پرتو آن نهفته است نماز است. چونکه پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودهاند: الصلاةُ معراج المؤمنِ. «نماز عروج دهنده مؤمن به سوی خداست»(2). پس نزد تقوا پیشگان بهترین وسیله نزدیکی به خداوند و رمز رستگاری نماز است و منشأ همه انحرافات رفتاری و مفاسد اخلاقی دوری از این راز است و هر که آگاه از این راز است در زندگی سرافراز است امّا برای کسی که از عظمت راز نماز بی تماس است برای او راه بسی دور و دراز است.

پی نوشت

1ـ تحف العقول، ص391.