« بسیج » حرکتی است فراگیر در جامعه ، به سوی هدفی والا. مقصود از عبارت فوق ، بیان تعریفی جامع ، مانع و منطقی نیست. از این روی ، بهتر است ویژگیهای این مفهوم بازشناسی شود. اولین ویژگی بسیج ، حرکت است. تفکر بسیجی با رکود و بی تحرکی تناسب ندارد. دومین ویژگی اینکه حرکتی « سریع و توفنده » است.کسانی که در جامعه حرکتی کند دارند، هرچند ساکن نیستند بسیجی نیز به شمار نمی آیند. ویژگی سوم حرکت بسیج ، « فراگیر و جمعی بودن » آن است. اگر فرد یا گروهی کوچک ، حرکتی سریع انجام دهند ، این حرکت بسیج نیست. بلکه بسیج یک حرکت سریع فراگیر در جامعه است. ویژگی چهارمی که می توان در این مفهوم شناسایی کرد ، « هدفمندی و انگیزه داشتن » این حرکت است. حرکت بسیجی یک حرکت کور به سوی هدفی نامعین نیست بلکه حرکتی باانگیزه به سوی یک هدف مشخص و شناخته شده است. آخرین ویژگی ، « فداکاری » است. بسیجی برای رسیدن به هدف بلندی که برگزیده است ، همه چیز را کوچک می شمارد، و در راه تحقق آن هدف ، از بذل مال و جان و تمام تعلقاتش مضایقه ای ندارد. البته با دقت در مفهوم بسیج ، ویژگیهای فرعی دیگری نیز می توان یافت، اما ویژگیهای اصلی مطرح شده ، برای بررسی تفکر بسیجی و نقش آن در تحولات فرهنگی و سیاسی کفایت می کند. چنین نیست که بسیج با ویژگیهای خاصی تعریف شود و سپس در جامعه رهبری گردد و به اجرا درآید. بسیج، واقعیتی است که در جامعه ی ما رخ داده است، و در این مقام بازشناسی می شود. بسیج حرکتی خودجوش بود که از درون جامعه ی اسلامی پدید آمد. البته هیچ پدیده ای بدون عامل به وجود نمی آید، و شناسایی عواملی که موجب این حرکت شد در واقع شناسایی عوامل انقلاب است، که خود بحث مستقل و جداگانه ای می طلبد. با شناخت ویژگیهای بسیج و تفکر بسیجی می توان تأثیر و نقشی که این تفکر تا کنون در جامعه داشته و نیز وظیفه ای که در آینده به عهده دارد، بررسی کرد.(ادامه دارد). از بیانات آیت الله مصباح یزدی